Czy mamy teraz jakąś nową małpę jako kandydatkę na ciocię?

Ewolucjoniści od dawna uważają, że człowiek wywodzi się z jakiegoś podobnego do małpy przodka. To hipotetyczne „brakujące ogniwo” nie było małpą we współczesnym sensie, ale gdybyście zobaczyli to wyimaginowane stworzenie zbliżające się do was w dżungli, nazwalibyście je małpą.

Jest to pomysł, że współczesne małpy człekokształtne i ludzie są krewnymi, po rozłączeniu się na oddzielne kategorie jakieś 7-10 milionów lat temu. Niestety, nie odkryto żadnych śladów kopalnych po tym przodku. Najlepszy okaz po naszej stronie rozłączenia, datowany na 3,2 miliona lat, a przez to najbliższy hipotetycznemu brakującemu ogniwu, to dobrze znana „Lucy”. Oficjalnie nazwana Australopithecus afarensis, ta wysoka na 3 stopy i 6 cali [105 cm] „małpoludka” była bardzo podobna do szympansa bonobo, mając mózg wielkości tego u szympansa, długie zakrzywione palce u rąk oraz takież palce u nóg zdolne do wspinania się po drzewach, wystającą twarz i duże trzonowe zęby. Ale obrońcy jej twierdzą, że mogła chodzić nieco bardziej wyprostowana niż inne szympansy, była więc przodkiem człowieka.

Numer Nature z 22 marca 2001 roku doniósł o odkryciu starszego okazu, który nazwano Kenyanthropus platyops. Jego wiek oceniono na 3,5 miliona lat. Składa się z kilku kości i zębów, ale uwagę zwraca prawie kompletna, chociaż „zniekształcona” czaszka. Właśnie ona różni go od Lucy, gdyż twarz wydaje się bardziej płaska, szczęka nieco mniej wystaje niż u innych szympansów, a zęby trzonowe są trochę mniejsze. Ponieważ ludzie mają względnie płaskie twarze i niewielkie zęby trzonowe, platyops jako starszy i bardziej „ludzki” usuwa Lucy z naszego drzewa rodowego.

Jest to niemałe wydarzenie, gdyż Lucy była ulubieńcem ewolucjonistów od lat 1970-tych. Twierdzili oni, że jest dowodem, iż człowiek pochodzi od podobnego do małpy przodka. Lucy dotarła do muzeów, podręczników, programów telewizyjnych i książek dla dzieci. Polemiki wymierzone w kreacjonistów, krytykujących Lucy, były aroganckie i pełne gniewu. Utrata jej musi mocno boleć!

Oczywiście, kreacjoniści od dawna wskazywali, że w najlepszym wypadku była ona niezwykłym organizmem podobnym do szympansa, chodzącym być może w nieco bardziej wyprostowanej postawie niż inne szympansy. Dlatego przyznanie wydrukowane w USA Today z 21 marca, iż „Lucy utraciła pierwszeństwo, jakim się cieszyła w ciągu ubiegłych 10 lat”, było zdumiewające, podobnie jak wypowiedź Ricka Pottsa ze Smithsonian Institute, że „ja i wielu innych wierzymy, iż Lucy należy zastąpić”. Dlaczego upubliczniono ten sceptycyzm wobec Lucy? Dlaczego eksperci zezwolili na kontrowersyjne twierdzenie i pranie mózgu u milionów ludzi? Wydaje się, że ponieważ mają oni lepszego kandydata, to chcą się pozbyć gorszego.

Ale czy Platyops jest naprawdę lepszy? Według tekstu Meave Leakey et al. opublikowanego w Nature „zniekształcona” czaszka ujawnia cechy „rozszerzania” i „ściskania”, jakie miały miejsce po jej pogrzebaniu. Poza tym płaskość twarzy nie jest widoczna na opublikowanych fotografiach. Szczęka wystaje w stopniu widocznym i jedynie niewiele mniej jest zaakcentowana. Zęby były niewielkie jak na australopiteka, ale gdy mamy do czynienia z niewielką liczbą okazów, należy się spodziewać dużego zróżnicowania.

Niezwykle ważny jest brak zgody co do interpretacji jakiejkolwiek konkretnej kości czy ogólnej teorii. Wyrzekanie się ulubionej historii na rzecz takiej, którą popierają wątpliwej jakości dane, powinno stanowić pociechę dla tych, którzy utrzymują, iż człowiek, stworzony na obraz Boga, całkowicie różni się od zwierząt.

John D. Morris

Przypisy

Źródło: Na Początku...maj-czerwiec 2001, nr 5-6 (142-143), s. 167-168. (John D. Morris, Ph.D., Do We Now Have a New Monkey for an Uncle?, Acts & Facts May 2001, vol. 30, No. 5, Back to Genesis No. 149. Z jęz. ang. za zgodą Autora tłum. Mieczysław Pajewski)